Wieża widokowa wznosząca się dumnie na najwyższym szczycie Gór Sowich – Wielkiej Sowie – jest jedną z największych atrakcji okolicy. Każdego roku (i o każdej porze roku!) przyciąga turystów zarówno z odległych zakątków kraju, jak i zagranicy, którzy pragną podziwiać bajeczną panoramę roztaczającą się z tarasu widokowego. Jak dotrzeć do wieży? Co warto o niej wiedzieć? Podpowiadamy!
Wieża widokowa na Wielkiej Sowie – garść faktów historycznych
Historia wieży widokowej sięga końca XIX wieku, a dokładniej 1885 roku. Wtedy to położono kamień węgielny pod jej budowę. Inicjatorem budowy było Towarzystwo Sowiogórskie z Dzierżoniowa. Pierwsza wieża widokowa na szczycie Wielkiej Sowy wykonana była z drewna, poza kamienną podstawą. Prace nad nią ruszyły początkiem 1886 roku, a już w lipcu tegoż roku została oddana do użytku. Wspomniana kamienna podstawa liczyła 2 metry, zaś drewniana wieża – 18 metrów. Od początku istnienia tej atrakcji pobierano niewielką opłatę za wstęp na nią i możliwość podziwiania z jej szczytu przepięknych widoków.
Niestety warunki atmosferyczne panujące na szczycie nie oszczędziły wieży. Pomimo ciągłych napraw, niespełna 20 lat od wybudowania przestała nadawać się do użytku. Pewnego feralnego dnia, w maju 1904 roku, spróchniałe schody nie wytrzymały naporu i załamały się pod turystami. Na szczęście nic nikomu się nie stało, ale w wyniku tego zdarzenia podjęto decyzję o zamknięciu wieży. Niedługo później została ona całkowicie rozebrana.
Ze względu na to, że wieża na najwyższym szczycie Gór Sowich stanowiła niebywałą atrakcję, niemal natychmiast podjęto decyzję o budowie kolejnej tego typu konstrukcji. Pierwotne plany zakładały wzniesienie następnej drewnianej wieży. Ówczesny prezes Towarzystwa Sowiogórskiego – wielki miłośnik Gór Sowich i popularyzator turystyki na ich obszarze – Richard Tamm sprzeciwił się jednak temu pomysłowi i walczył o budowę znacznie solidniejszej wieży wykonanej z żelbetu. Tak też się stało.
Kamień węgielny pod budowę położono początkiem czerwca 1905 roku, a do prac budowlanych przystąpiono w lipcu, około 30 metrów od poprzedniej wieży. Uroczyste otwarcie nastąpiło 24 maja 1906 roku. Wieżę widokową na Wielkiej Sowie wybudowano jako jedną z wież Bismarcka, słynnego Żelaznego Kanclerza Niemiec. Salę na parterze zdobiło popiersie Bismarcka, w oknach natomiast znajdowały się witraże przedstawiające sceny z nim związane.
Po zakończeniu drugiej wojny światowej wieży nadano imię Władysława Sikorskiego, generała broni Wojska Polskiego i premiera oraz ministra spraw wojskowych II Rzeczypospolitej. W 1981 ponownie zmieniono patrona wieży, tym razem na Mieczysława Orłowicza, znanego popularyzatora turystyki, krajoznawcy, organizatora pierwszego Komitetu Olimpijskiego w Polsce.
Pomimo tego, że wieża cieszyła się sporym zainteresowaniem, a za wstęp na nią pobierano opłaty, nie inwestowano w jej utrzymanie i podstawowe remonty. W związku z tym zaczęła popadać w ruinę. W latach 60 ubiegłego wieku była w tak złym stanie technicznym, że zdecydowano o jej zamknięciu. Dużo czasu musiało upłynąć, zanim ktoś ponownie zainteresował się odnowieniem wieży, bo nastąpiło to dopiero w 2005 roku. Opiekę nad nią obecnie sprawuje Gmina Pieszyce, która przeprowadziła generalny remont i udostępniła wieżę ponownie od maja 2006 roku. Kolejny remont przeprowadzony został w latach 2022/23.
Wieża widokowa na Wielkiej Sowie – przydatne informacje
Wieża widokowa od 1 maja do 31 października jest czynna codziennie w godzinach od 10.00 do 18.00, natomiast od 1 listopada do 31 kwietnia jest czynna w weekendy od 10.00 do 15.00. Bilet normalny kosztuje 6 zł, za bilet ulgowy (przysługujący dzieciom i młodzieży uczącej się – do 19 roku życia) należy zapłacić 3 zł. Dzieci do 6 roku życia mogą korzystać z wieży za darmo.
Jeśli warunki atmosferyczne będą niekorzystne, wieża widokowa może zostać zamknięta.
Aktualne dane (stan na rok 2020) pochodzą z oficjalnej strony miasta Pieszyce.
Wieża widokowa na Wielkiej Sowie – Malownicze widoki
Ze szczytu wieży rozciągają się wprost bajeczne widoki. Przy dobrej pogodzie można podziwiać m.in. Śnieżnik (najwyższy szczyt w Masywie Śnieżnika), Śnieżkę (najwyższy szczyt Czech i Karkonoszy), Broumovské steny (malownicze czeskie pasmo należące do Gór Stołowych), Wzgórza Trzebnickie oraz Masyw Ślęży.
Wieża widokowa na Wielkiej Sowie – jak dojść?
Do wieży widokowej na Wielkiej Sowie prowadzi wiele dobrze oznakowanych szlaków turystycznych.
Należą do nich między innymi:
- szlak czerwony przez Przełęcz Sokolą (Główny Szlak Sudecki im. Mieczysława Orłowicza), czas przejścia z przełęczy na szczyt: około 1 godzina;
- szlak czerwony z Przełęczy Jugowskiej przez Kozią Równię i przełęcz Kozie Siodło, czas przejścia: około 1 godzina 30 minut;
- szlak niebieski z Przełęczy Walimskiej, czas przejścia: około 1 godzina;
- szlak niebieski z Przełęczy Woliborskiej;
- szlak zielony z Sokolca przez schronisko Sowa, czas przejścia: około 1 godzina 20 minut.
Do wyżej wymienionych przełęczy można w szybki i wygodny sposób dotrzeć samochodem. Na miejscu znajdują się parkingi (część z nich jest płatna). Należy pamiętać, że w okresie zimowym dojazd do Przełęczy Woliborskiej (drogą wojewódzką nr 384) może być utrudniony i niebezpieczny lub w ogóle niemożliwy ze względu na trudne warunki pogodowe. Wymienione szlaki są stosunkowo niedługie, idealne na krótką wyprawę, a co równie ważne, są dość łatwe i niewymagające pod względem technicznym.
Wieża widokowa na Wielkiej Sowie – ciekawostki
Na zakończenie kilka ciekawostek na temat wieży widokowej na Wielkiej Sowie i nie tylko…
- Wieża – symbol. Wieża widokowa została uwieczniona jako jeden z elementów herbu miasta Pieszyce. Poza wieżą znajdują się na nim wizerunki jodły (rosnącej w mieście) oraz muflona (zwierzęcia żyjącego nieopodal miasta).
- Wieża na Wielkiej Sowie – jedna z wież Bismarcka. Jak już zostało wspomniane, konstrukcja powstała w roku 1905 dedykowana była niemieckiemu politykowi Otto von Bismarckowi. Na całym świecie powstało ich około 250, w tym na terenach współczesnej Polski prawdopodobnie około 40. Do dnia dzisiejszego przetrwało zaledwie 17 budowli tego typu (niektóre źródła podają 19).
- Wieża im. Mieczysława Orłowicza – omawiana wieża widokowa nosi obecnie imię Mieczysława Orłowicza (rzeczonego cenionego krajoznawcy i popularyzatora turystyki), tak samo jak jeden ze szlaków na nią prowadzących – czerwony szlak turystyczny na Wielką Sowę przez przełęcz Sokolą stanowi fragment Głównego Szlaku Sudeckiego im. Mieczysława Orłowicza wiodącego ze Świeradowa Zdroju do Prudnika.
- Równe 100 lat… Nowa żelbetowa wieża została uroczyście otwarta 24 maja 1906 roku. Po generalnym remoncie w 2006 roku nieprzypadkowo została oddana do użytku również 24 maja, dokładnie w setną rocznicę jej działalności.
- Wędrówka ku przeznaczeniu? Richard Tamm, inicjator budowy solidnej żelbetowej wieży, wyruszył na wyprawę na szczyt w dniu 21 maja 1909 roku. Nie wrócił z niej żywy, ponieważ dostał zawału na szlaku. Jego pogrzeb odbył się… 24 maja!