Wieża widokowa na Górze Wszystkich Świętych


W Nowej Rudzie-Słupcu na Górze Wszystkich Świętych (648 m n.p.m.) stoi wzniesiona w 1913 roku kamienna wieża widokowa. Pierwotnie nosiła nazwę Moltketurm na cześć pruskiego generała i feldmarszałka, reformatora pruskiej a potem niemieckiej armii Helmutha Karla von Moltke. Z galerii wieży przy dobrej pogodzie widać panoramę ziemi kłodzkiej z Masywem Śnieżnika, a także Góry Stołowe, Sowie, Suche i Bardzkie. Przy odrobinie szczęścia i świetnej przejrzystości powietrza można dostrzec również Śnieżkę w Karkonoszach i Broumowskie Ściany w Czechach.
Góra Wszystkich Świętych to jeden ze szczytów Wzgórz Włodzickich, które są niewielkim pasmem górskim w Sudetach Środkowych, ciągnącym się na długości około 20 km. Tworzy je kilkanaście wzniesień nieprzekraczających 800 m n.p.m., a najwyższym z nich jest Włodzicka Góra (757 m n.p.m.). Wzgórza Włodzickie leżą pomiędzy Górami Suchymi a Wzgórzami Wyrębińskimi , w dorzeczu Włodzicy i jej dopływów. Wierzchołek Góry Wszystkich Świętych jest odsłonięty i w większości pokryty łąkami, dzięki czemu jest świetnym punktem widokowym.

Konstrukcja wieży widokowej na Górze Wszystkich Świętych mierzy około 15 metrów wysokości. Zbudowano ją na planie koła, z miejscowego piaskowca o charakterystycznej czerwonej barwie. Wieża delikatnie zwęża się ku górze. Na szczycie urządzono galeryjkę. Pierwotnie na zewnątrz był jeszcze balkon, który niestety nie przetrwał. Niegdyś pod wieżą funkcjonowało schronisko turystyczne „Lucasbaude” , po którym zostały tylko resztki fundamentów.

Jak dotrzeć na Górę Wszystkich Świętych?

Na Gorę Wszystkich Świętych można dotrzeć czerwonym Głównym Szlakiem Sudeckim ze Słupca, co trwa około godziny. Do przejścia jest 2,5 km w jedną stronę, a po drodze osiąga się jeszcze jeden szczyt – Kościelec (615 m n.p.m.). Można także zaparkować samochód przy samym Kościelcu, wtedy na Górę Wszystkich Świętych wejdziemy w 10 minut. Inną opcją jest pokonanie około 6,5 km (2,20 godz.) z Nowej Rudy szlakiem zielonym. Góra Wszystkich Świętych znajduje się na trasie szlaku prof. Josepha Wittiga. To jeden z najpiękniejszych traktów kulturowych na Ziemi Kłodzkiej. Joseph Wittig (1879-1949) był wybitnym niemieckim teologiem, filozofem i pisarzem. Urodził się w Nowej Rudzie. Miasto swego pochodzenia opisywał w opowiadaniach sławiących piękno tej ziemi.

Historia budowy wieży widokowej na Górze Wszystkich Świętych

W XVII wieku Ziemię Kłodzką nawiedziła dotkliwa epidemia dżumy. Mieszkańcy postanowili zwrócić się do Boga z prośbą o ratunek. W najwyższym punkcie w okolicy zbudowali kościółek, czym chcieli przebłagać Najwyższego za grzechy, prosząc o wybawienie od zarazy. Na pamiątkę tego wydarzenia wniesienie nazwano Górą Wszystkich Świętych. Kościółek stoi do dziś i jest miejscem licznych pielgrzymek. W 2002 roku podniesiono go do rangi Sanktuarium Matki Boskiej Bolesnej Ziemi Noworudzkiej.

Wieżę na Górze Wszystkich Świętych zbudowano z inicjatywy Kłodzkiego Towarzystwa Górskiego ze Słupca. Miejsce to było popularne wśród turystów, dlatego już wcześniej, w drugiej połowie XIX wieku, postawiono tu niewysoką (niecałe 3 m) wieżę drewnianą. Patronem nowej kamiennej konstrukcji wzniesionej w 1913 roku został Helmuth Karl von Moltke. Jego rodzina mieszkała niedaleko, w Krzyżowej, i wsparła finansowo budowę Moltketurm. Wizerunek feldmarszałka można oglądać do dziś na płaskorzeźbie nad wejściem do wieży.

Majątek i pałac w Krzyżowej stał się własnością rodziny von Moltke w 1867 roku, kiedy to kupił go sam Helmuth Karl. Po śmierci feldmarszałka w 1891 roku, odziedziczył go jego bratanek Wilhelm von Moltke. W czasie II wojny światowej w pałacu miały miejsce tajne spotkania antyhitlerowskiej grupy „Kręgu z Krzyżowej”. Jednym z jej założycieli był hrabia Helmuth James von Moltke, kolejny przedstawiciel znanej rodziny i potomek słynnego feldmarszałka. Po nieudanym zamachu na Adolfa Hitlera w Wilczym Szańcu przeprowadzonym 20. lipca 1944 roku przez pułkownika Clausa von Stauffenberga, grupa spiskowców z Krzyżowej została zdemaskowana, a jej członkowie, w tym właściciel pałacu Helmuth James von Moltke, straceni.